TEK MEKÂNDA DEVASA BİR PERFORMANS
Dünya prömiyerini 79. Venedik Uluslararası Film Festivali‘nde yapan ve başrol oyuncusu Brendan Fraser’ın altı dakika ayakta alkışlandığı film, 95. Akademi Ödülleri’ne 3 dalda Oscar adayı. 76. İngiliz Akademi Film Ödülleri’nde 4 dalda BAFTA adaylığı ve 80. Altın Küre Ödülleri’nde de En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nde adaylık elde eden film, ödül sezonunun favori filmlerinden birisi olarak gösteriliyor. Oscar ve BAFTA adaylıkları bulunan film yapımcısı Darren Aronofsky tarafından yönetilen The Whale; Amerikalı oyun yazarı Samuel D. Hunter’ın, 2013 Drama Desk Ödülü ile 2013 Lucille Lortel Üstün Oyun Ödülü‘nü kazanan aynı adlı tiyatro oyunundan uyarlandı. Film, ergenlik çağındaki kızıyla ilişkisini yeniden kurmaya çalışan, ‘Morbid Obezite’ hastalığına sahip, çevrim içi yazma dersleri veren münzevi bir İngilizce öğretmenini konu alıyor. Oyuncu kadrosunda; Brendan Fraser, Sadie Sink, Ty Simpkins, Hong Chau, Samantha Morton, Sathya Sridharan, Jacey Sink ve Wilhelm Schalaudek yer alıyor.
ARONOFSKY SİNEMASI VE ÇİRKİNLİĞİN ANATOMİSİ
Darren Aronofsky sineması, dini motiflerle ve mitolojik alegorilerle süslü bir anlatımı benimser. Yine bu filmde de, benzer imgelerle karşılaşıyoruz. Charlie karakterine ruhani ışığı göstermeye çalışan Thomas adında bir misyoner görülüyor ve öte yandan Charlie’de, Hz. İsa’nın çektiği acıyı ve çileyi sembolize eden bir kurtarıcı Mesih imgesi çiziyor. Orta Çağ estetiği ve göstergebilim dalının büyük ustalarından İtalyan bilim insanı ve filozof Umberto Eco, XX. yüzyılın en önemli düşünürlerinden birisi olarak kabul edilir. Eco’nun Çirkinliğin Tarihi adlı kitabı, kötülüğün ve çirkinliğin tarihi üzerine önemli bir felsefi bir araştırmadır. Eco burada, Yeşaya Kitabı’nın bir bölümünde (53: 2-7); Mesih’in çektiği acılar nedeniyle “Biçimden ve güzellikten yoksun” gösterildiğini belirtir. Filmdeki Charlie karakteri’nin de bunu imgelediği görülüyor. Antik Yunan kültürü, dünyanın mutlak şekilde güzel olması gerektiğini söylemiyordu. Yunan mitolojisi, dünyanın kötülüklerini ve yanlışlarını da anlatmaktadır.
DÜZEN ÜZERİNE
Antik Yunan filozofu Platon, duyularımızla algıladığımız gerçekliğin aslında idealar dünyasının kusursuzluğunun yetersiz bir taklidinden ibaret olduğunu öne sürer. Skolastik felsefeye baktığımızda ise, çirkinlik kavramının evrenin bütünsel güzelliği çerçevesinde geçerli olduğuna dair çeşitli örnekler ortaya koyduğunu görmekteyiz. Ayrıca tüm zamanların en büyük Hıristiyan düşünürlerinden biri olarak kabul edilen Latin filozof St. Augustinus, ‘Düzen Üzerine’ adlı eserinde; çirkinliğin, düzene katkıda bulunduğunu belirtir.
GÜZELLİĞİN MORFOLOJİSİ
Aslında Charlie’nin asıl mücadelesinin kilolarından ziyade, daha çok hayatla ve insan ilişkileriyle olduğunu görüyoruz. Ayrıca dış kusurlarının yanı sıra, Charlie (geçmişte yaptığı hataları düzeltmeye çalışan) içerisinde iyilik ve güzellik barındıran bir karaktere sahip. Bu da bize Aronofsky sinemasındaki güzellik kavramının, basmakalıp görüşlerden farklı bir yere oturduğunu açıklıyor. Ünlü düşünür ve bilim adamı Umberto Eco, ‘Güzelliğin Tarihi’ adlı kitabında, güzellik üzerine büyük bir tarihsel ve felsefi keşif gezisine çıkar. Eco, “Rönesans döneminde, güzelliğin oluştuğu parçaların oranına bağlı olduğunu ileri süren sözde ‘Büyük Kuram’ yüksek bir mükemmeliyet seviyesine erişti.” diyerek Rönesans Dönemi’nde güzelliği ifade etmek için yeni ifade biçimleri ortaya çıktığını söyler. Güzellikte kusursuzluk ve mükemmeliyet biçimlerinin bu dönemden itibaren farklı bir beğeni çerçevesinde olduğu görülüyor. Ancak Aronofsky; filmde günümüz beğenisinden uzaklaşarak, bizlere farklı bir yorum sunuyor.
KAMERA ARKASI
–Brendan Fraser, karakterinin aşırı kilosu nedeniyle saatlerce giydiği rol için ağır bir Protez elbise giymek zorunda kaldı. Fraser, Venedik Uluslararası Film Festivali‘ne (Variety aracılığıyla) katılan medya mensuplarına şunları söyledi: “Sahip olduğumu bilmediğim kaslar geliştirdim. Hatta günün sonunda tüm aletler çıkarıldığında bir baş dönmesi hissettim; Venedik’te rıhtımdan bir tekneye atlamak gibiydi. Bu dalgalanma [hissi], bedenleri benzer olanlar için bana takdir verdi. Bu fiziksel varlıkta yaşamak için zihinsel ve fiziksel olarak inanılmaz derecede güçlü bir insan olmanız gerekir. “
-Geriye dönüş sahnelerinde Genç Ellie’yi Sadie Sink‘in küçük kız kardeşi Jacey canlandırıyor.
–Darren Aronofsky‘nin dijital olarak çekilen ilk filmi.
-Film 1.33 Aspect Ratio olarak çekilmiştir, bize Charlie’nin dairesinin sınırlarını yansıtan kapalı, kutu gibi bir atmosfer veriyor.
–Thomas karakterinin otobüsten indiği açılış sahnesi ve sahildeki geri dönüş sahnesi dışında, filmin tamamı Charlie‘nin dairesinde geçiyor.
-Fraser, rol için her gün dört saatini 300 lb (136 kg) ağırlığa kadar protez takmak için harcadı. Ayrıca Obezite Eylem Koalisyonu‘na danıştı ve karakterinin aşırı kilo ile nasıl hareket edeceğini belirlemek için çekimler başlamadan önce aylarca bir dans eğitmeni ile çalıştı.
-12’nin katları, filmde yinelenen bir temadır. Charlie biriktirdiği 120.000 $ olduğunu söylüyor (12 çarpı 10.000). Thomas’ın çaldığı para miktarı 2.436 dolardır (12 çarpı 203). Son olarak Charlie, New Life Kilisesi’nin inançlarını özetlediğinde, kendinden geçme geldiğinde 144.000 kişinin kurtarılması gerektiğini söylüyor. Bu sayı 12 çarpı 12.000’dir ve Vahiy Kitabı‘nda İsrailoğullarının 12 kabilesinin her birinden 12.000’er kişinin bir araya gelmesiyle elde edilen insan sayısı olarak belirtilmektedir. (Darren Aronofsky’nin ilk filmi Pi de matematik ve dini inançlar arasındaki bağlantıları içeriyordu.)
THE WHALE
Darren Aronofsky‘nin yönetmenliğini yaptığı 2017 yapımı Anne‘den (Mother!) bu yana beş yıl sonra ilk uzun metrajlı filmi The Whale, dramatik yapısı ve güçlü sinematografisiyle ödül sezonunun favori yapımlarından birisi.
İyi Seyirler Dilerim
EFE TEKSOY
KAYNAKÇA
Umberto Eco, Çirkinliğin Tarihi, çev; Anaca Uysal Ergün, Özgü Çelik, Arıcan Uysal, Elif Nihan Akbaş, Melike Barsbey, Kültigin Kaan Akbulut, Duygu Arslan, Berna Yılmazcan, İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık, 2015
Umberto Eco, Güzelliğin Tarihi, çev; Ali Cevat Akkoyunlu, Sait Maden, Seynan Levent, Kadriye Göksel, Gülseren Devrim, Tankut Gökçe, Halil Beytaş, Ülkem Özge Sevgilier, İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık, 2012
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder