8 Ocak 2024 Pazartesi

BARBIE, A FEMINIST FASHION TALE FROM GRETA GERWIG

 


 

A FASHION ICON BARBIE

The first live-action animated Barbie movie from California-based toy company Mattel, based on Barbie fashion dolls, was directed by Greta Gerwig and written by Gerwig with Noah Baumbach. Appearing initially as a children’s movie, Barbie begins its story by making reference to Stanley Kubrick‘s (considered one of the greatest directors of all time) 2001: A Space Odyssey, in the opening sequence. Thus, it announces to us from the beginning that it is not an ordinary box office production. In the movie, we start an ontological and semantic journey with Barbie, who embarks on a journey of self-discovery after an existential nervous breakdown. Austrian neurologist and psychiatrist Victor E. Frankl, founder of the “Third Viennese School of Psychotherapy” and Logotherapy, is one of the most important names in existential therapy. His book Man’s Search for Meaning, which he presented with his experiences in a concentration camp during World War II and which he conveyed to large masses in the context of his own psychiatric teaching, made him one of the most important names in psychology after Sigmund Freud and Alfred Adler. Frankl; “Man’s search for meaning is not a ‘second rationalization’ of instinctive impulses, but the main motivation of his life,” he states, stating that this meaning is individual and special. In Barbie’s journey of existence, we see that Frankl’s recounted search for unique meaning is a factor and provides the basic motivation for her life.

 

BARBIELAND AND HYPERREALITY

Barbie character; She realizes that the life she lives in Barbieland is a pink curtain drawn before her eyes and that the real world is not actually rosy as it is known. Here, within the framework of the Plastic Dream World and Barbieland in the reality TV set concept; We see references to the movies The Matrix, The Truman Show, and The Wizard of Oz. This brings us to the world of Hyperreality. The works of the French philosopher and sociologist Jean Baudrillard, one of the greatest thinkers of the twentieth century, are mostly associated with postmodernism and post-structuralism, and “Simulation Theory” is undoubtedly one of the most important theoretical studies in the scientific field. In his Simulacra and Simulation book, he developed a theory of contemporary culture based on replacing economic notions of cultural production with notions of cultural expenditure. Baudrillard; “The derivation of a reality devoid of an origin or a reality through models is called hyperreal, that is, simulation.” he explains of the words phenomenon of simulation. Thus, we see that the Barbieland universe is actually a hyperreality universe that imitates reality. Presenting a story adorned with feminist narrative elements, the Barbie movie essentially tells us; brings to the screen the contradictions and difficulties of being a woman in a patriarchal order with a sophisticated language that focuses on women’s solidarity.

 

TOPIC OF THE FILM

Living in Barbieland means being a perfect being in a perfect place. Experiencing a crisis that causes her to question her world and existence, Barbie sets out on a quest to find a world she can adapt to. Moving away from the perfect female image of the Fantastic Barbieland, Barbie steps into the real world with a dream of finding a place where she can fit in.

Stars; Margot Robbie, Ryan Gosling, Issa Rae, Kate McKinnon, Alexandra Shipp, Emma Mackey, Hari Nef, Sharon Rooney, Ana Cruz Kayne, Ritu Arya, Dua Lipa, Nicola Coughlan, Emerald Fennell, Simu Liu, Kingsley Ben-Adir, Ncuti Gatwa, Scott Evans, John Cena Helen Mirren (voice) and Will Ferrell.

 

FASCINATING BARBIELAND

It is shown with subliminal messages that the realm of Barbieland in the movie, the toy universe, which is a scaled-down replica of human objects, is actually a reflection of adult functions and a copy of the adult world. French philosopher Roland Barthes, one of the founders of European semiotics (semiology) and master of twentieth-century thought and writing, examines the tendency of contemporary social value systems to create modern myths in his book Mythologies, and also looks at the semiology of the myth-making process and updates Ferdinand de Saussure‘s system of sign analysis by adding a second level where signs are elevated to the level of myth. In his essay on toys, Barthes “This is meant to prepare the little girl for the causality of house-keeping, to ‘condition’ her to her future role as a mother” saying, It states that the child is prepared and conditioned to adopt all of these before he has time to think.

 

BARBIE AND THE PROUST PHENOMENA

Another detail is when Barbie, who escaped to the real world, is trying to be put back in her box by Mattel executives. While trying to get into the box, the character Barbie experiences a Proustian flashback, activated by the scent of the box, triggering her emotional memory. Then the Mattel CEO character makes a joke about how badly “Proust Barbie” sold. Marcel Proust, one of the greatest novelists of the twentieth century, known as the iron chickpea of ​​the literary world, is considered a turning point in modern literature with his work In Search of Lost Time, which consists of approximately one million two hundred and fifty thousand words and 3,000 pages. This recollection of Proust’s intense concentration in the past, when he lived with madeleine and tea in the first volume of his book, is called the “Proust Phenomenon” by neuroscience researchers.

 

BARBIE

Accompanied by the character of Barbie, who stepped into the adult world in the movie; we are embarking on an important artistic journey with references to cult films in the history of cinema, from The Godfather to Top Gun, Grease and even The Snydercut of Justice League. However, the character of Barbie; When she steps into the real world to understand why she suddenly begins to have thoughts of death, she discovers that a mother named Gloria shares her thoughts. Sasha, the daughter of Gloria, learned this situation; “You too like shining?” ” she asks. This question is actually a reference. It refers to the ability to make telepathic connections in Stephen King’s classic story The Shining, who is known as the king of horror literature.

Adventure and comedy genre Barbie is a fantastic live-action film that draws attention for its artistic as well as fun.

EFE TEKSOY

 

REFERENCES AND SOURCES

BAURDILLARD. JEAN, Simulacra and Simulation (Simülakrlar ve Simülasyon), Oğuz Adanır,translate, Ankara: Doğu Batı Yayınları press, 2014

FRANKL. VICTOR E., Man’s Search for Meaning (İnsanın Anlam Arayışı), çev. Özge Yılmaz, translate, İstanbul: Okuyan Us Yayınevi press, 2023

BARTHES. ROLAND, Mythologies (Çağdaş Söylenler), Tahsin Yücel, translate, İstanbul: Metis Yayınları press, 2014

GRETA GERWIG’TEN FEMİNİST BİR MODA MASALI “BARBIE”

 


 

MODA İKONU BARBIE

Kaliforniya merkezli oyuncak şirketi Mattel‘in Barbie moda bebeklerine dayanan ilk canlı-aksiyon uyarlaması BarbieGreta Gerwig tarafından yönetildi ve Gerwig ile Noah Baumbach tarafından yazıldı. Başta çocuk filmi olarak görünen Barbie filmi, açılış sekansında tüm zamanların en iyi yönetmenlerinden birisi olarak kabul edilen Stanley Kubrick’in 2001: Bir Uzay Macerası (2001: A Space Odyssey) filmine gönderme yaparak hikayeye başlıyor. Böylece bizlere sıradan bir gişe yapımı olmadığını daha baştan ilan ediyor. Filmde, varoluşsal bir sinir krizinin ardından kendini keşfetme yolculuğuna çıkan Barbie’yle birlikte ontolojik ve anlamsal bir yolculuğa başlıyoruz.

VAROLUŞÇU TERAPİ

“Üçüncü Viyana Psikoterapi Okulu” ve Logoterapi’nin kurucusu olan Avusturyalı nörolog ve psikiyatr Victor E. Frankl, varoluşçu terapinin en önemli isimlerindendir. İkinci Dünya Savaşı sırasında bir toplama kampındaki deneyimleri eşliğinde sunduğu, kendi psikiyatrik öğretisi bağlamında geniş kitlelere aktardığı ‘’İnsanın Anlam Arayışı’’ adlı kitabı, Sigmund Freud ve Alfred Adler’den sonra psikolojinin en önemli isimlerinden birisi olmasını sağlamıştır. Frankl“İnsanın anlam arayışı içgüdüsel itkilerin bir ‘ikinci ussallaştırılması’ değil, hayatının temel motivasyonudur.” diyerek bu anlamın bireye özgü ve özel olduğunu belirtir. Barbie’nin varoluş yolculuğunda da Frankl’ın bahsettiği kendine özgü anlam arayışının etken olduğunu ve yaşamı için gereken temel motivasyonu sağladığını görüyoruz.

 

BARBIELAND VE HİPERGERÇEKLİK EVRENİ

Barbie karakteri; Barbieland’de yaşadığı hayatın, gözlerinin önüne çekilmiş pembe bir perde olduğunu ve gerçek dünyanın aslında bilinenin aksine tozpembe olmadığının farkına varıyor. Burada Plastik Rüya Dünyası ve Realite TV seti konseptindeki Barbieland çerçevesinde; The MatrixThe Truman Show ve Oz Büyücüsü filmlerine yapılan referansları görüyoruz. Bu da bizleri Hipergerçeklik dünyasına taşıyor. Yirminci yüzyılın en büyük düşünürlerinden Fransız filozof ve sosyolog Jean Baudrillard’ın çalışmaları, çoğunlukla postmodernizm ve post-yapısalcılık ile ilişkilendirilmiştir ve “Simülasyon Kuramı”da, kuşkusuz bilimsel alanda ortaya atılmış en önemli kuramsal çalışmalardan birisidir. ‘’Simülakrlar ve Simülasyon’’ adlı eserinde, kültürel üretimin ekonomik nosyonlarını kültürel harcama nosyonlarıyla değiştirmeye dayanan bir çağdaş kültür teorisi geliştirmiştir. Baudrillard“Bir köken ya da bir gerçeklikten yoksun gerçeğin modeller aracılığıyla türetilmesine hipergerçek yani; simülasyon denilmektedir.” diyerek Simülasyon olgusunu açıklar. Barbieland evreninin de aslında gerçekliği taklit eden bir hipergerçeklik evreni olduğu görülmektedir. Feminist anlatı öğeleriyle bezeli bir hikaye sunan Barbie filmi özünde bizlere; ataerkil düzen içerisinde kadın olmanın getirdiği çelişkileri ve zorlukları,  kadın dayanışmasını merkezine alan sofistike bir dille ekrana getiriyor.

 

FİLMİN KONUSU

Barbie Diyarı‘nda yaşamak demek, mükemmel bir yerde mükemmel bir varlık olmak demektir. Dünyasını ve varlığını sorgulamasına neden olan bir kriz yaşayan Barbie, uyum sağlayabileceği bir dünya bulma umuduyla arayışa çıkar. Fantastik Barbie Diyarı’nın kusursuz kadın imajından uzaklaşan Barbie, uyum sağlayabileceği bir yer bulma hayaliyle gerçek dünyaya adım atar.

Oyuncu kadrosunda; Margot Robbie, Ryan Gosling, Issa Rae, Kate McKinnon, Alexandra Shipp, Emma Mackey, Hari Nef, Sharon Rooney, Ana Cruz Kayne, Ritu Arya, Dua Lipa, Nicola Coughlan, Emerald Fennell, Simu Liu, Kingsley Ben-Adir, Ncuti Gatwa, Scott Evans, John Cena Helen Mirren (ses) ve Will Ferrell yer alıyor.

 

BÜYÜLEYİCİ BARBIE DİYARI

Filmdeki Barbieland diyarının, insan nesnelerinin küçültülmüş kopyaları olan oyuncak evreninin, aslında yetişkin işlevlerinin canlandırması adeta ergin dünyasının bir kopyası olduğu subliminal mesajlarla gösteriliyor. Avrupa göstergebiliminin (semiyotik) kurucularından ve yirminci yüzyılın düşünce ve yazı ustası Fransız filozof Roland Barthes, Çağdaş Söylenler (Mythologies) adlı kitabında çağdaş sosyal değer sistemlerinin modern mitler yaratma eğilimini inceler ve ayrıca mit yaratma sürecinin semiyolojisine de bakar ve Ferdinand de Saussure’ün gösterge analizi sistemini, göstergelerin mit düzeyine yükseltildiği ikinci bir düzey ekleyerek günceller. Oyuncaklar üzerine denemesinde Barthes, “Küçük kız aile nedenselliğine hazırlanmak, gelecekteki ‘anne rolüne’ koşullandırılmak istenir.” diyerek, çocuğun düşünmesine zaman kalmadan bunların tümünü benimsemeye hazırlandığını ve buna koşullandırıldığını belirtir.

 

BARBIE VE PROUST FENOMENİ

Bir başka detay ise, gerçek dünyaya kaçan Barbie’nin, Mattel yöneticileri tarafından kutusuna geri konulmaya çalışırken gerçekleşiyor. Kutuya girmeye çalışırken Barbie karakteri, kutunun kokusu yüzünden duygusal hafızası tetiklenerek Proustvari bir geri dönüş yaşar. Ardından Mattel CEO karakteri, “Proust Barbie”nin ne kadar kötü satıldığına dair bir şaka yapar. Edebiyat dünyasının demir leblebisi olarak anılan Yirminci yüzyılın en büyük roman yazarlarından Marcel Proust, yaklaşık bir milyon iki yüz elli bin sözcük ve 3.000 sayfadan oluşan Kayıp Zamanın İzinde adlı eseriyle modern edebiyatın dönüm noktası sayılır. Proust’un kitabının ilk cildindeki madlen çayla yaşadığı geçmiş zamandaki yoğun konsantrasyonla gerçekleşen bu anıya geri dönüş, nörobilim ve sinirbilim araştırmacıları tarafından “Proust Fenomeni” olarak adlandırılır.

 

BARBIE

Filmde yetişkinler dünyasına adım atan Barbie ile beraber; The Godfather filminden, Top GunGrease ve hatta The Snydercut of Justice League’e kadar sinema tarihinin kült filmlerine göndermeler yapılan önemli sanatsal bir yolculuğa çıkıyoruz. Bununla birlikte Barbie karakteri; neden aniden ölüm düşüncelerine kapılmaya başladığını anlamak için gerçek dünyaya adım attığında, Gloria adlı bir annenin kendisiyle aynı düşünceleri paylaştığını keşfeder. Bu durumu öğrenen Gloria’nın kızı Sasha“Parlıyor mu?” diye sorarak, korku edebiyatının Kralı olarak anılan Stephen King‘in klasik hikayesi The Shining‘deki telepatik bağlantı kurma yeteneğine gönderme yapar.

Macera ve komedi türündeki Barbie, eğlenceli olduğu kadar sanatsal yönüyle de dikkat çeken fantastik bir canlı-aksiyon filmi.

İyi Seyirler Dilerim

EFE TEKSOY


Kaynakça

BAUDRILLAR. JEAN Jean Baudrillard, Simülakrlar ve Simülasyon, çev. Oğuz Adanır, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014

FRANKL. VIKTOR E, İnsanın Anlam Arayışı, çev. Özge Yılmaz, İstanbul: Okuyan Us Yayınevi, 2023

BARTHES. ROLAND, Çağdaş Söylenler, çev. Tahsin Yücel, İstanbul: Metis Yayınları, 2014