Yönetmen koltuğunda 'Kenneth Branagh'ın oturduğu ve senaristliğini 'Conor McPherson'ın üstlendiği 'Artemis Fowl', 'Disney Plus' platformunda yayına girdi. 125 milyon dolar bütçeyle çekilen fantastik-macera türündeki yapım, İrlandalı yazar 'Eoin Colfer'in 44 dile çevrilen aynı adlı çok satan roman serisinden uyarlandı. Genç kuşak izleyici kitlesini hedefleyen 'Artemis Fowl', içerdiği aksiyon ve macerayla birlikte yetişkinlerinde beğeniyle izleyeceği türde bir yapım. Seyirciyi bir anda gerçek dünyadan alıp, masalsı periler dünyasına ve ütopik diyarlara doğru yolculuğa çıkartıyor. Ayrıca film; geleneksel fantastik edebiyatın, etimolojik ve semantik bağlantılarını masalsı karakterleri görsele dökerek çok güzel değiniyor.
'ARTEMIS FOWL' KONUSU
Suç dehalarını barındıran bir soydan gelen 12 Yaşındaki üstün zekalı 'Artemis Fowl', babasının gizemli bir şekilde ortadan kaybolmasıyla bir anda kendisini aksiyon dolu bir maceranın içerisinde bulur. Babasını kurtarabilmek için her şeyi göze alan suç dahisi 'Artemis', dünyalar arası kapıları açan 'Aculos' adlı evrenin anahtarını bulmak ve saklı peri diyarı olan 'Haven City'e karşı mücadele etmek zorundadır.
Oyuncuları arasında; 'Ferdia Shaw', 'Colin Farrell', 'Nonso Anozie', 'Josh Gad', 'Lara McDonnell' ve Akademi Ödülü sahibi 'Judi Dench' yer alıyor.
MASALLAR DİYARINDA PERİLERİN YERİ VE İMGELER DAĞARCIĞI
Dünyanın en önemli dilbilimcilerinden birisi ve aynı zamanda Eski Gal ve Fin Dilleri uzmanı da olan 'Oxford Üniversitesi' Anglo-Sakson Profesörü 'J.R.R. Tolkien', 'Peri Masalları Üzerine' adlı deneme kitabında; Peri kelimesinin Elf sözcüğüne aşağı yukarı denk olduğunu belirtir ve ayrıca Elf sözcüğünün uzun bir zaman boyunca Fransızcadan feyzalındığını sonraki dönemlerde ise Alman, İskandinav ve Kelt mitolojisinin niteliklerini sahiplendiğini belirtir. 'Artemis Fowl' filminde perilerin yaşadığı yer altı dünyası 'Haven City' nin tanıtıldığı sekansta farklı ırkların ve türlerin bir arada yaşam sürdürdüğünü görüyoruz. Tolkien denemesinde Elflerin dünyası için; "Periler diyarı, elflerin ve perilerin yanında, cücelerin, cadıların, ifritlerin, devlerin yada ejderlerin dışında başka bir sürü şeyi de barındırır"der. Tolkien'in bu tezi filmdeki 'Haven City' adlı peri diyarına birebir uyuyor. Yer altındaki 'Haven City'den dünyadaki 'Fowl Malikanesi'ne gelen Elf ırkı, 'Artemis' karakterinin karşısına yeşil giysiler içerisinde çıkıyor. Yeşil rengi, sinema dili anlamında yorumlandığında; filmin ana karakteri olan 'Artemis'in kendi içsel yolculuğunun görselleştirilmesinde büyük bir öneme sahip. Renk tayfı içerisinde yeşil rengi, bilgiyi ve bilgeliği sembolize eder. Artemis karakteri, Elf ırkının başındaki 'Komutan Root' karakteriyle karşı karşıya geldiğinde bilgeliğinin zirveye çıktığı ve hiç bir koşulda antlaşma yapmayan Elf ırkını dize getirerek istediği şekilde ikna ettiği görülüyor. Ayrıca kendi safına çekip müttefiki yaptığı yeşil kıyafetler içerisindeki 'Holly Short' adlı Elf karakteri de, 'Artemis'in bilgelik kavramıyla tamamıyla bütünleştiği mesajını veriyor.
İLKBAHARIN SEMBOLÜ
20. yüzyılın en önemli bilim adamlarından birisi olan İtalyan yazar 'Umberto Eco', aynı zamanda Orta Çağ uzmanı ve 'Bologna Üniversitesi' göstergebilim profesörüdür. Sanat ve estetik tarihini derinlemesine incelediği 'Güzelliğin Tarihi' adlı yapıtında yeşil rengi için; "İlkbaharın sembolü, gelecekteki yenidoğumun görüntüsü" olarak yorumlar. 'Eco'nun yeşil rengi için yaptığı gelecekteki yenidoğumun sembolü yorumunu filmde; daha önce hiçbir arabuluculuğa yanaşmayan Elf ırkı ve insanlığı temsil eden 'Artemis' karakteri arasındaki yapılan antlaşma sahnesinde görüyoruz. Edebiyatta 'Büyülü Gerçekçilik Akımı'nın önde gelen isimlerinden ve 'Gerçeküstücülük' türde yazdığı denemeleriyle edebiyatta çığır açan Arjantinli yazar 'Jorge Luis Borges', Batı ve Doğu kültürlerindeki binlerce yıllık kollektif edebiyat belleğindeki hayali karakterleri derlediği ve adeta bir kültür arkeolojisi olan eseri 'Düşsel Varlıklar Kitabı'nda, edebiyattaki Elf karakterlerinin kökeni için Germen mitologyasından geldiğini savunur.
Hikayedeki arayışı başlatan simge 'Aculos' adlı taştır. Bu taş, Elfler diyarındaki tüm güç ve enerjiyi barındıran, dünyalar arasındaki kapıları açabilen ve tüm evren için anahtar niteliğinde olan herkesin peşinde olduğu bir güç kaynağıdır. Buradaki güç arzusu, Alman filozof 'Friedrich Nietzsche'nin 'Güç İstenci' yapıtındaki düşünce öğretisini anımsatıyor; yani canlıların daha fazlası olmak ve hakimiyeti elinde bulundurmak için arzuladığı güç istencini. Ya da Nietzsche'nin 'Güç İstenci'nin en son evresini "İstek istenci" diye adlandıran Varoluşçu felsefenin en büyük isimlerinden Alman filozof 'Martin Heidegger'i. 'Aculos' adlı taş, bulunduktan sonra elden ele dolaşır ve hikayedeki karakterler arasında döner. Aslında bu döngü bir başka şeyi sembolize ediyor şöyle ki; Antikçağ'ın İonyalı ozanı 'Homeros'un eserlerinde bulunan 'Agamemnon' karakterinin asası da elden ele dolaşır. Tıpkı filmdeki 'Aculos' taşına olduğu gibi. Batı düşüncesinin temel taşlarından birisi olaran anılan Alman matematikçi ve filozof 'Gottfried Wilhelm Leibniz', 'Descartes’ın cevher kavramından hareketle geliştirdiği monad teorisini içeren kitabı 'Monadoloji’de; “Monadlar, doğanın asıl atomları, tek kelimeyle şeylerin öğeleridir.” der. Aynı filmdeki en önemli nesne olan 'Aculos' adlı taşta olduğu gibi. Bu açıdan bakılacak olursa 'Aculos', bir bakıma farklı anlamlar yükelenebilecek bir metafor görevi görüyor.
İLAHİ ELEMENT ATEŞ!
Elf diyarındaki 'Gaf Tepesi'nde 'Haven City'nin en kötü hapishanesi bulunuyor ve burada derileri hiçbir şekilde ateş geçirmeyen türde bir elf ırkı bulunuyor. Arjantinli yazar, çevirmen aynı zamanda antoloji yazarı olan 'Alberto Manguel' ve İtalyan asıllı tarihçi ve kitap koleksiyoncusu 'Gianni Guadalupi'nin 'Hayali Yerler Sözlüğü', hayali, kurmaca ve düşsel yerleri konu alan en kusursuz yapıt ve alanındaki en kapsamlı çalışmadır. 'Hayali Yerler Sözlüğü'nde periler için; "Kimi yetkililer onların ateşten biçimlendiğini iddia eder" diye belirtir. Sözlükteki bu tanımın 'Artemis Fawl'daki ateş elfleri için ne kadar uyumlu olduğu görülüyor.
'Artemis Fowl' filmi genç kuşak izleyici kitlesi için olduğu kadar yetişkinlerinde beğeniyle izleyeceği türde bir yapım. Her yaştan izleyiciyi fantastik elfler diyarına doğru masalsı bir yolculuğa çıkartıyor.
İyi Seyirler Dilerim
EFE TEKSOY
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder