DEVS günümüz bilim kurgu yapımlarına felsefi bir dokunuşla yaklaşan türde bir dizi. Development (Gelişme, geliştirme) ya da filmdeki Forest karakterinin dediği gibi DEUS (Yunan mitolojisindeki Zeus'un Latince karşılığı) gibi farklı anlamlar içeriyor. 2014 yapımı Ex Machina ve 2018 Annihilation filmlerinin yazar ve yönetmeni olan Alex Garland bu defa karşımıza varoluşsal soruları irdelediği bir bilim kurguyla çıkıyor. Garland, Devs'te yapay zekanın gelecekte ne kadar büyük oranda insan hayatına etki edeceğini gösteriyor. Geleceği ve geçmişi (yapay zeka aracılığıyla gelecekte) görsel olarak görüp bilmemizin getireceği sorunsalları işliyor. Bu durumun getireceği özgür iradenin varlığı tartışmasını Determinizm kavramı üzerinden ortaya atıyor. Dizide; atomaltı seviyedeki parçacıkların davranışlarını inceleyen bir bilim dalı olan Kuantum Mekaniği'ne (dalga mekaniği) de çokça yer veriliyor. O yüzden diziye başlamadan önce bu terimlere bir göz atmanız size faydalı olacaktır.
DEVS KONUSU:
Forest adlı girişimci tarafından yönetilen Amaya, silikon vadisi vari bir yerde kurulu olan bir Kuantum bilgi işlem şirketidir. Bilgisayar mühendisi olarak çalışan Sergei, Amaya'da terfi alır. Şirketin Devs adlı gizli bir departmanına girmekle yetkilendirilen sayılı araştırmacıdan birisi olan Sergei, işteki ilk gününde gizemli bir şekilde ortadan kaybolur. Sevgilisi Lily Chan, bu olayın aslında görünenden daha derinlere giden bir hadise olduğunun farkına varır ve peşini bırakmamaya kararlıdır.
Alex Garland tarafından yazılıp yönetilen filmin oyuncuları arasında; Sonoya Mizuno, Nick Offerman, Jin Ha, Cailee Spaeny, Stephen McKinley Henderson, Alison Pill gibi isimler yer alıyor.
YAPAY ZEKANIN YÜKSELİŞİ
Steve Jobs ya da Elon Musk vari bir girişimci olan Forest, yarattığı Devs projesi sayesinde Kuantum mekaniğini kullanarak geleceği ve geçmişi görsele dökebilmeyi başarır. Bu durum ise özgür irade ya da kaderin varlığı sorusunu tartışmaya açar. Amerikalı bilim kurgu yazarı Philip K. Dick'in kısa öyküsünden Steven Spielberg tarafından beyazperdeye uyarlanan 2002 yapımı Azınlık Raporu (Minority Report) filminde, dedektif John Anderton karakteri teknolojinin yardımıyla cinayetleri daha işlenmeden müdahale etmekte ve durdurmaktaydı. Tıpkı Devs'te olduğu gibi, teknolojinin yardımıyla olaylara daha gerçekleşmeden müdahale edip etmeme olasılığı burada farklı bir şekilde işlenmişti. Alex Garland, Philip K. Dick'in işlediği bu konuyu, 1999 yapımı bilim kurgu filmi The Matrix'teki kader ve özgür irade kavramları ile birleştirerek önümüze sürüyor.
BÜYÜME SİLSİLESİ
Forest karakteri geçmişte yeniliklerin çok uzun zaman aralıklarıyla geliştiğini söyler. Günümüzdeyse her saat hatta her dakika dünyada bir yenilik teknolojik bir gelişim olduğunu vurgular. Bu sözleri bana Oxford Üniversitesi, Future of Humanity Institute'de Profesör olan İsveçli filozof Nick Bostrom'u anımsattı. Bostrom'un 'Süper Zeka: Yapay Zeka Uygulamaları, Tehlikeler Ve Stratejiler' adlı kitabında; "Tarih en geniş ölçekte, belirgin bir büyüme silsilesi sergiler ve bu dizideki her bir tarz sanki öncekinden daha hızlı gerçekleşir"der. Bostrom'un sözlerinin Devs'teki Forest'ın diyaloglarını doğrular nitelikte olduğunu görüyoruz.
KAMERA ARKASI
-Filmdeki şirketin ismi Amaya, aslında Alex Garland'ın 2018 yılındaki Annihilation filmine bir atıf. Annihilation'da askerler tarafından işgal edilen ve filmdeki kadın karakterler tarafından keşfedilen kaleye 'Fort Amaya' deniliyordu.
- Filmdeki Lyndon karakteri genç bir erkek. Ancak cast departmanı genç bir çocuk karakter gibi davranması 1997 doğumlu bir kadın olan Cailee Spaeny'i uygun görmüş.
- Ana karakter Lily'nin ismi Lilith efsanesine bir göndermedir. Lilith, Hristiyanlık ve Musevilik inancında ve ayrıca mitlerde geçen Adem'in ilk eşi iddiasını doğrulamak için kullanılmıştır.
Felsefi diyalogları ve varoluşsal felsefe üzerine sürdürdüğü tartışmalarıyla Devs, sizi adeta koltuğunuza yapıştıracak. Ancak ağır işleyen bir yapım olduğunu söylemekte fayda var zira sabırsızsanız etkisi altına girmekte zorlanabilirsiniz. Bilim kurgu yapımı olmasının yanı sıra gizemli cinayetler ve kriminal olaylara girmesiyle farklı türlerde ilerleyen bir yapım. Devs, son yıllarda çekilen kaliteli felsefi yapımlar arasında yerini alan güzel bir örnek.
İyi Seyirler Dilerim
EFE TEKSOY
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder