“THE BOY AND THE HERON”, A NEW ANIMATED MASTERPIECE FROM THE GREAT MASTER HAYAO MIYAZAKI

 

ANIMATION OF THE YEAR

The Boy and the Heron, which heralded the great master Hayao Miyazaki's magnificent return to cinema after a decade, made its international premiere at the 48th Toronto International Film Festival as the opening film on September 7, 2023. And thus, it made history as the first animated film to open the Toronto International Film Festival. Oscar-winning director Hayao Miyazaki, one of Japan's greatest animation directors, created this animation based on Genzaburô Yoshino's 1937  "How Do You Live?" Inspired by his novel. This production grossed $167 million worldwide and was honored with numerous awards; It received the BAFTA Award for Best Animated Feature at the 77th British Academy Film Awards, the Golden Globe Award for Best Animated Feature at the 81st Golden Globe Awards, and the OSCAR Award for Best Animated Feature at the 96th Academy Awards. The entire production, signed by the famous animation company Studio Ghibli, was hand-drawn by a team of 60 people, and with a budget of 50 million dollars, it has the potential to be the highest-budget production among Japanese films, anime and live action productions to date. Production timeline; It takes an average of 7 years, including 2.5 years for pre-production activities and approximately 5 years for the production phase.

English Voice Cast; Christian Bale, Florence Pugh, Robert Pattinson, Dave Bautista, Gemma Chan, Karen Fukuhara, Mark Hamill and Willem Dafoe.

STUDIO GHIBLI AND MASTER MIYAZAKI

Although the animations produced by Studio Ghibli, which was founded by Hayao Miyazaki, Isao Takahata and Toshio Suzuki in 1985, vary in terms of content and tone, their main theme is environmentalism, that is, the way human beings interact with nature. In addition, the company, Anthropomorphism and Zoomorphism, that is, the use of characters in animal form, are the basic characteristics of Ghibli films. These uses, combined with the process of metamorphosis, indicate changes in character and meaning. These motifs and themes underlying the story remind us of the psychological studies on behaviorism of B. F. Skinner, an American social philosopher, psychologist and psychologist who was a Professor of Psychology at Harvard University. In his concept of Radical Behaviorism, which carries the belief that animal behavior can be usefully studied and compared to human behavior, B. F. Skinner argues that experiential factors play an important role in determining the behavior of many complex organisms and that the study of these issues is an important field of research in itself.

THE JOURNEY OF THE GHIBLI CHARACTER

Another detail is that the main character of Ghibli films is generally either a child or a young adult. The reason for this is that, unlike the materialism that surrounds their parents, children are more vulnerable to facing serious danger because their ability to perceive the threat and be affected by it is not developed. In addition, the fact that the leading actor is a child makes the young audience identify more with the film. In the movie The Boy and the Heron, we see that these common elements and themes are adhered to. Master artist Miyazaki; Through surreal characters, it allows us to discover a secret world that exists within us but that we are not aware of, and once again conveys to the audience the fantastic and spiritual dimension that adult rationality cannot capture due to logic and reason, by turning it upside down through the eyes of a child. Described as partially autobiographical, The Boy and the Heron has parallels with Hayao Miyazaki's life. The hospital fire in the film's opening sequence has personal parallels with Miyazaki's loss of his mother, who was known for her strong views and is believed to have inspired many of the director's female characters. In the film, we see that the theme of war in the works of master director Miyazaki is repeated once again, in the story set during the World War II period; It touches on historical events such as the Battle of Saipan (Operation Forager), which took place on the Pacific front of the Second World War between June 15 and July 9, 1944.

COLOR ANALYSIS IN MIYAZAKI'S CINEMA

When the main character, Mahito, finally finds his stepmother in the other world, it turns out that her room is not a "birthing room" as the other characters say, but is actually a tomb. The white paper strips surrounding his stepmother attack Mahito. The reason for this is that these stripes are Shide (Shinto). It is used in Shinto rituals in Japan to separate and purify religious and sacred areas. We see that white paper strips contain different meanings when viewed from a semiotic perspective. Another important detail in Spielberg’s cinema is that white has a visually important place in the color palette. French philosopher Roland Barthes is the master of thought and writing of the XX. century and one of the founders of European semiotics. Barthes influenced the development of schools of theory, including structuralism, semiotics, social theory, design theory, anthropology, and post-structuralism. Barthes, together with the Swiss philosopher Ferdinand de Saussure, known as the 'father' of twentieth-century linguistics, and the American pragmatist philosopher Charles Sanders Peirce, enabled the development of the boundaries of semiotics, on which he laid the foundation. The great French essayist and critic Barthes states in his work 'The Semiotic Challenge' that the color white conveys a certain idea about luxury and femininity. The white stripes, whose purpose in the movie is to keep death away from the grave and protect Natsuko, actually protect and defend a kind of purity and innocence. The distinctive color palette in Miyazaki's cinema is especially evident in the use of harsh tones. The aesthetic lines of cities and villages are separated from the natural framework by clear lines. The dominant colors White and Gray were used by the Spanish Golden Age painter Diego Velázquez, who used them in a way that no other painter had used before him, and It reminds us of the color perspectives in the works of El Greco, who is considered the pioneer of Expressionism and Cubism.

COGNITIVE LAYERS

Studio Ghibli founders Hayao Miyazaki and Isao Takahata are prominent members of labor unions at Toei Studios, and their commitment to social justice is also evident in the societies that adorn their films. Socio-political and social issues such as War, Industrial Revolution, Consumer Society, and the contradiction between technological progress and natural life are conveyed to the audience with a socialist observation. In this movie, during the Pacific War in Tokyo, Mahito loses his mother in a hospital fire. Mahito's father, Shoichi, an aerial munitions factory owner, marries his late wife's sister, Natsuko, and they move to stepmother Natsuko's rural estate (just as director Miyazaki's family was forced to migrate from the city to the countryside during the war). Here the character Mahito encounters a strange gray heron who leads him to a sealed tower, the last known location of his stepmother Natsuko's architect great-uncle. This meeting is actually the most important breaking moment in the story, the Plot Point. Because the Gray Heron (sort of taking on the role of the Rabbit in the Alice in Wonderland story) takes Mahito out of the real world and takes him into the depths of the dream world. While the story initially follows a tragic and dramatic structure, as it progresses, we see that it takes steps towards a cosmogonic and chaotic parallel world, based on a classical fairy tale archetype. However, we see that this enchanted and magical world is actually a deconstructed post-modern universe of signs loaded with layers of meaning (in the words of the French post-structuralist philosopher Jacques Derrida). Today's leading philosopher and cultural theorist Byung-Chul Han, in his philosophy book titled "The Best of Fun"; “While entertainment claims to aim only to entertain and please, it shows its effect by infiltrating cognitive layers.” He states that he achieved this thanks to his semantic and cognitive structure. The cognitive layers mentioned by Byung-Chul Han; We see that the animation and the characters in it reach the audience.

 

COGNITIVE LAYERS

Studio Ghibli founders Hayao Miyazaki and Isao Takahata are prominent members of labor unions at Toei Studios, and their commitment to social justice is also evident in the societies that adorn their films. Socio-political and social issues such as War, Industrial Revolution, Consumer Society, and the contradiction between technological progress and natural life are conveyed to the audience with a socialist observation. In this movie, during the Pacific War in Tokyo, Mahito loses his mother in a hospital fire. Mahito's father, Shoichi, an aerial munitions factory owner, marries his late wife's sister, Natsuko, and they move to stepmother Natsuko's rural estate (just as director Miyazaki's family was forced to migrate from the city to the countryside during the war). Here the character Mahito encounters a strange gray heron who leads him to a sealed tower, the last known location of his stepmother Natsuko's architect great-uncle. This meeting is actually the most important breaking moment in the story, the Plot Point. Because the Gray Heron (sort of taking on the role of the Rabbit in the Alice in Wonderland story) takes Mahito out of the real world and takes him into the depths of the dream world. While the story initially follows a tragic and dramatic structure, as it progresses, we see that it takes steps towards a cosmogonic and chaotic parallel world, based on a classical fairy tale archetype. However, we see that this enchanted and magical world is actually a deconstructed post-modern universe of signs loaded with layers of meaning (in the words of the French post-structuralist philosopher Jacques Derrida). Today's leading philosopher and cultural theorist Byung-Chul Han, in his philosophy book titled "The Best of Fun"; “While entertainment claims to aim only to entertain and please, it shows its effect by infiltrating cognitive layers.” He states that he achieved this thanks to his semantic and cognitive structure. The cognitive layers mentioned by Byung-Chul Han; We see that the animation and the characters in it reach the audience.

 

THE QUEST FOR FREEDOM AND INDEPENDENCE

However, when viewed within the framework of existence, the problem of freedom and the story arise in direct proportion. In this new life where Mahito moves and starts a new life, he searches for a kind of freedom in the hope of breaking his ties with the past. Looking at its essence, Mahito's character creates an idealistic personality profile. When we look at the history of philosophy; Georg Wilhelm Friedrich Hegel, the greatest name of "objective idealism", Descartes, the representative of "subjective idealism", Edmund Husserl, the founder of phenomenology, who rejected the concept of "transcendental self" but put the principle of "intentionality" (Intentionnalité) at the center of philosophy, and "phenomenon-noumena" dualism completely. Within the framework of critical idealist Immanuel Kant, we observe different types of idealism in the history of thought. When we look at The Boy and the Heron through the character of Mahito, we see (just like Sartre's path in the history of philosophy) arguments such as the priority of "being-in-itself" over "being-for-itself" and that consciousness has no content of its own, and almost the opposite. We see that he has adopted a "conscious idealism" with an orientation.

EFE TEKSOY

 

 

REFERENCES AND SOURCES

https://www.imdb.com/

BARTHES, Roland. (The Semiotic Challenge), Göstergebilimsel Serüven, Mehmet Rifat-Sema Rifat, translate İstanbul: Yapı Kredi Yayınları press, 2018

Colin Odell, Michelle Le Blanc, Studio Ghibli: Hayao Miyazaki and Isao Takahata Films (Stüdyo Ghibli: Hayao Miyazaki ve Isao Takahata Filmleri), Barış Baysal, translate, İstanbul: Kalkedon Yayınları press, 2011

GOFFMAN, Erving. The Presentation of Self in Everyday Life (Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu), Barış Cezar, translate, İstanbul: Metis yayınları press, 2020

HAN, Byung-Chul, Good Entertainment: A Deconstruction of the Western Passion Narrative (Eğlencenin İyisi: Batı Sanatında Ciddi/Eğlenceli İkiliği),  Haluk Barışcan, translate, İstanbul: Metis Yayınları press, 2023

SKINNER, B.F. (1974). About Behaviorism. New York: Knopf.

SARTRE, Jean-Paul. Being and Nothingness (Varlık ve Hiçlik: Fenomenolojik Ontoloji Denemesi), Turhan Ilgaz, Gaye Ç. Eksen, translate, İstanbul: İthaki Yayınları press, 2011.

SARTRE, Jean-Paul. Existentialism Is a Humanism (Varoluşçuluk), Asım Bezirci, translate, İstanbul: Say Yayınları press, 1985.

SARTRE, Jean-Paul. The Transcendence of the Ego: An Existentialist Theory of Consciousness (Ego’nun Aşkınlığı: fenomenolojik bir betimlemenin taslağı), Serdar Rifat Kırkoğlu, translate, İstanbul: Hil yayınları press, 2018

 

 

BÜYÜK USTA HAYAO MİYAZAKİ’DEN YENİ BİR ANİMASYON BAŞYAPITI “ÇOCUK VE BALIKÇIL (THE BOY AND THE HERON)”

 

 

YILIN ANİMASYONU

Büyük usta Hayao Miyazaki’nin on yıl aradan sonra sinemaya muhteşem dönüşünü müjdeleyen The Boy and the Heron, Uluslararası prömiyerini 7 Eylül 2023’te açılış filmi olarak 48.  Toronto Uluslararası Film Festivali‘nde yaptı. Ve böyleye Toronto Uluslararası Film Festivali’nin açılışını yapan ilk animasyon filmi olarak tarihe geçti. Japonya‘nın en büyük animasyon yönetmenlerinden birisi olan Oscar ödüllü sanatçı, bu animasyonu Genzaburô Yoshino‘nun 1937 tarihli “How Do You Live?” adlı romanından esinlendi. Dünya çapında 167 milyon dolar hasılat elde eden ve sayısız ödülle onurlandırılan bu yapım; 77. Britanya Akademi Film Ödülleri’nde En İyi Animasyon Film dalında BAFTA Ödülü aldı, 81. Altın Küre Ödülleri’nde En İyi Animasyon Film dalında Altın Küre Ödülünü ve 96. Akademi Ödülleri’nde En iyi Animasyon OSCAR ödülünün sahibi oldu. Ünlü animasyon şirketi Studio Ghibli imzasını taşıyan yapımın tamamı 60 kişilik bir ekip tarafından elle çizildi ve 50 milyon dolarlık bütçesiyle bugüne kadar ki Japon filmleri, animeleri ve canlı aksiyon yapımları arasında potansiyel olarak en yüksek bütçeye sahip yapım olma özelliğini taşıyor. Üretim zaman çizelgesi; prodüksiyon öncesi faaliyetlere ayrılan 2,5 yılı ve üretim aşaması için yaklaşık 5 yılı kapsayan, ortalama 7 yıllık bir süreç içeriyor.

İngilizce seslendirme kadrosunda; Christian Bale, Florence Pugh, Robert Pattinson, Dave Bautista, Gemma Chan, Karen Fukuhara, Mark Hamill ve Willem Dafoe gibi yıldız isimler yer alıyor.

STUDIO GHIBLI VE USTA MİYAZAKİ

1985 tarihinde Hayao Miyazaki, Isao Takahata ve Toshio Suzuki tarafından kurulan Studio Ghibli’nin ürettiği animasyonlar, her ne kadar içerik ve ton açısından farklılık gösterse de, ana temaları çevreciliktir yani insanoğlunun doğayla etkileşim kurma yöntemidir. Ayrıca şirket; Antropomorfizm- İnsan biçimcilik ve Zoomorfizm yani hayvan biçimindeki karakter kullanımları Ghibli filmlerinin temel niteliğidir. Bu kullanımları metamorfoz süreciyle birleştirilerek karakter ve anlamda değişimlere işaret eder.

RADİKAL DAVRANIŞÇILIK

Hikayenin arka planında yatan bu motifler ve temalar, bizlere Harvard Üniversitesi‘nde Psikoloji Profesörlüğü yapmış olan Amerikalı sosyal filozof, psikolog ve ruh bilimci B. F. Skinner’ın, davranışçılık üzerine olan psikolojik çalışmalarını anımsatır. B. F. Skinner, hayvan davranışının yararlı bir şekilde incelenebileceği ve insan davranışıyla karşılaştırılabileceği inancını taşıyan Radikal Davranışçılık kavramında, birçok karmaşık organizmanın davranışını belirlemede deneyimsel faktörlerin önemli bir rol oynadığını ve bu konuların incelenmesinin başlı başına önemli bir araştırma alanı olduğunu ileri sürer.

 

GHIBLI KARAKTERİNİN YOLCULUĞU

Bir diğer ayrıntı ise, Ghibli filmlerinin ana karakteri genel olarak ya bir çocuk ya da genç bir yetişkindir. Bunun sebebi ise, ebeveynlerini sarmalayan materyalizmden farklı olarak çocukların tehdidi algılama ve ondan etkilenme yetileri gelişmediği için ciddi bir tehlike ile yüzleşmeye daha açık olmaları. Ayrıca başrol oyuncusunun çocuk olması, genç izleyici kitlesinin filmle daha çok özdeşleşme sağlamasıdır. The Boy and the Heron filminde de, yine bu ortak öğe ve temalara sadık kalındığını görüyoruz. Usta sanatçı Miyazaki; sürreal karakterler aracılığıyla, içimizde olan ama farkında olmadığımız gizli bir dünyayı yine keşfetmemizi sağlıyor ve mantık ile akıl nedeniyle yetişkin akılcılığının yakalayamayacağı fantastik ve ruhani boyutu, çocuk gözünden ters yüz ederek bir kez daha izleyiciye aktarıyor.

KİŞİSEL PARALELLİK

Kısmen otobiyografik olarak tanımlanan The Boy and the Heron, Hayao Miyazaki’nin hayatıyla paralellikler taşıyor. Filmin açılış sekansındaki hastane yangını, Miyazaki’nin, güçlü görüşleriyle tanınan ve yönetmenin birçok kadın karakterine ilham kaynağı olduğuna inanılan annesini kaybetmesiyle kişisel paralellikler barındırıyor. Filmde usta yönetmen Miyazaki’nin eserlerindeki savaş temasının bir kere daha yinelendiğini görüyoruz, II. Dünya Savaşı Dönemi’nde geçen hikayesinde; Pasifik Cephesi’nde 15 Haziran ile 9 Temmuz 1944 arasında gerçekleşmiş olan Saipan Muharebesi (Operation Forager) gibi tarihsel olaylara değiniyor.

 

MIYAZAKI SİNEMASINDA RENK KULLANIMI

Ana karakter Mahito nihayet diğer dünyada üvey annesini bulduğunda, onun odası diğer karakterlerin söylediği gibi bir “doğum odası” değil, aslında bir mezar olduğu görülür. Üvey annesinin etrafının saran beyaz kağıt şeritler, Mahito’ya saldırır. Bunun sebebi ise, bu şeritlerin Shide (Shinto) olmasıdır. Japonya’daki Şinto ritüellerinde dini ve kutsal alanları ayırmak ve arındırmak için kullanılmaktadır. Beyaz renkteki kağıt şeritlerin, gösterge bilimsel anlamda bakıldığında farklı anlamlar içerdiğini görmekteyiz. Avrupa göstergebiliminin (semiyotik) kurucularından ve XX. yüzyılın düşünce ve yazı ustası Fransız filozof Roland Barthes, yapısalcılık, göstergebilim, sosyal teori, tasarım teorisi, antropoloji ve post-yapısalcılık dahil olmak üzere, teori okullarının gelişimini etkilemiştir. Yirminci yüzyılın dilbiliminin ‘babası’ olarak anılan İsviçreli filozof Ferdinand de Saussure ile Amerikalı pragmatist filozof Charles Sanders Peirce‘in temelini attığı göstergebilimin sınırlarının gelişmesini sağlayarak, semiyolojinin temel ilke ve kavramlarını ortaya koymuş ve metin kuramının gelişmesini sağlamıştır. Büyük Fransız denemeci ve eleştirmen Barthes ‘Göstergebilimsel Serüven’ adlı yapıtında, beyaz rengin lüksle ve kadınlıkla (dişilikle) ilgili belli bir düşünceyi aktardığını belirtir. Filmdeki amaçları ölümü mezardan uzak tutmak ve Natsuko’yu korumak olan beyaz şeritler, aslında bir nevi saflığı ve masumluğu koruyup kollamaktadır. Miyazaki sinemasındaki ayırt edici renk paleti, özellikle sert tonlardaki renk kullanımında ortaya çıkar. Şehirlerin ve köylerin estetik çizgileri, doğal çerçeveden belirgin hatlarla ayrılır. Baskın olarak kullandığı Beyaz ve Gri renkler, kendisinden önce hiçbir ressamın kullanmadığı biçimde kullanan İspanyol Altın Çağ ressamı Diego Velázquez ve Ekspresyonizmin ve Kübizm’in öncüsü kabul edilen El Greco’nun çalışmalarındaki renk perspektifllerini çağrıştırmaktadır.

 

BİLİŞSEL KATMANLAR

Studio Ghibli’nin kurucuları Hayao Miyazaki, Isao Takahata, Toei Stüdyolarındaki işçi sendikalarının önde gelen üyeleridir ve onların toplumsal adalete bağlılıkları, filmlerini süsleyen toplumlarda da belirgindir. Savaş, Sanayi Devrimi, Tüketim toplumu, teknolojik ilerleme ile doğal hayat arasındaki çelişki gibi sosyo-politik ve toplumsal meseleler sosyalist bir gözlemle izleyiciye aktarılır. Bu filmde de, Tokyo‘daki Pasifik Savaşı sırasında Mahito, annesini bir hastane yangınında kaybeder. Mahito’nun hava mühimmat fabrikası sahibi olan babası Shoichi, merhum eşinin kız kardeşi Natsuko ile evlenir ve (tıpkı yönetmen Miyazaki’nin ailesi savaş sırasında şehirden kırsala göç etmek zorunda kalması gibi) üvey anne Natsuko’nun kırsal mülküne taşınırlar. Burada Mahito karakteri, kendisini üvey annesi Natsuko’nun mimar büyük amcasının bilinen son yeri olan mühürlü bir kuleye götüren tuhaf bir gri balıkçılla karşılaşır. İşte bu tanışma, aslında hikayedeki en önemli kırılma anı yani Dönüm Noktası’dır (Plot Point). Çünkü Gri Balıkçıl, (bir nevi Alice in Wonderland hikayesindeki Tavşan’ın rolünü üstlenerek) Mahito’yu gerçek dünyadan çıkarır ve hayal dünyasının derinliklerine götürür. Hikaye başlangıçta trajik ve dramatik bir yapı izlerken, ilerledikçe klasik bir peri masalı arketipinden yola çıkarak kozmogonik ve kaotik türde paralel bir dünya doğru adım attığını görmekteyiz. Fakat bu büyülü ve sihirli dünyanın da, kendi içerisinde aslında anlam katmanlarıyla yüklü (Fransız post-yapısalcı filozof Jacques Derrida’nın tabiriyle) yapısöküme uğratılmış post-modern bir göstergeler evreni olduğunu görmekteyiz. Günümüzün önde gelen filozofu ve kültür kuramcısı Byung-Chul Han, ‘’Eğlencenin İyisi’’ adlı felsefe kitabında; “Eğlence sadece eğlendirmek ve hoşnutluk vermeyi amaçladığını iddia ederken, bilişsel katmanlara sızmasıyla gösterir etkisini.” diyerek, bunu semantik ve bilişsel yapısı sayesinde başardığını aktarır. Byung-Chul Han’ın bahsettiği bilişsel katmanlara; animasyonun ve içerisindeki karakterlerin, izleyiciler üzerinden ulaştığını görmekteyiz.

 

BIRDMAN

Ardından Gri Balıkçıl’ın, aslında kostüm giymiş bir Kuşadam/Birdman olduğu ortaya çıkar. Yirminci yüzyılın en etkili Amerikan sosyoloğu olarak kabul edilen Erving Goffman, Amerikan Sosyoloji Derneği‘nin 73. Başkanıydı. Toplumsal etkileşim üzerine ortaya koyduğu kavramlarla sosyoloji dünyasına önemli katkılarda bulunmuştur. ‘’Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu’’ adlı kitabı, Uluslararası Sosyoloji Derneği tarafından sosyoloji alanında 20. yüzyıl boyunca yazılmış en önemli 10. kitap olarak takdim edilir ve Amerikan Sosyoloji Derneği‘nin MacIver ödülünü almıştır. Kitap, insanların gündelik hayatta pek çok performans sergilediğini ve etkili izlenim bırakmak için çeşitli maskeler takındığımızı belirtir. Goffman; “Düşüncelerinden emin olan, konumuyla gurur duyan veya görevini yerine getirme kaygısı taşıyan herkes trajik bir maske takar.” diyerek, aslında kişinin kendisi olması için maskeyi görevlendirdiğini ve insanın tüm kibrini ona aktardığını belirtir. Tıpkı Birdman karakterinin, Gri Balıkçıl kostümüne bürünerek uyguladığı gibi. The Boy and the Heron adlı animayonda; Mahito karakterinin içsel yolculuğu, bizlere kimlik ve varoluşla ilgili derin soruları ardı sıra getirmektedir. Felsefede Varoluşçuluk akımının babası olarak anılan Jean-Paul Sartre, 1943 tarihli başyapıtı Varlık ve Hiçlik kitabında; özgürlük felsefesinin temelini oluşturan kavramların ayrıntılı fenomenolojik tasvirlerini yapar ve  “mutlak” özgürlük anlayışını savunur. Bununla birlikte var olmak algılanmaktır diyen İngiliz deneyci geleneğinin ve Aydınlanma Düşüncesinin en önemli filozoflarından George Berkeley ve varoluşun kanıtını düşünme kavramında gören modern rasyonalizmin kurucusu olarak kabul edilen Fransız matematikçi, filozof ve bilim insanı René Descartes ile birlikte, burada kimlik ile varoluş arasındaki bağıntıyı görmekteyiz. Bununla birlikte, Avangart edebiyatın büyük ustası ve Modern Amerikan edebiyatının dil cambazı Gertrude Stein, Var olmak ana dahil olmak ve o “kesintisiz şimdiyi” yazmaktır der. Stein’ın ilkelerine göre bakıldığında, Mahito karakterinin belirgin bir kimliği yoktur. Fakat başarıyı kazandıktan sonra Mahito artık olgunlaşır ve karakteristik bir kimlik kazanmasıyla birlikte, nihai varoluş sorunsalı da sonunda ortadan kalkar.

 

ÖZGÜRLÜK VE BAĞIMSIZLIK ARAYIŞI

Bununla birlikte varoluş çerçevesinde bakıldığında özgürlük sorunsalı da hikaye de doğru orantılı olarak baş gösterir. Mahito, taşındığı ve yeni bir hayata başladığı bu yeni yaşamında, geçmişle bağlarını koparma umuduyla bir nevi özgürlük arayışına çıkmaktadır. Özüne bakıldığında Mahito karakteri, idealist bir kişilik profili oluşturmaktadır. Felsefe tarihine baktığımızda; “nesnel idealizm”in en büyük ismi Georg Wilhelm Friedrich Hegel, “öznel idealizm”in temsilcisi Descartes, “transandantal ben” kavramını reddetmekle birlikte “yönelmişlik” (Intentionnalité) ilkesini felsefenin merkezine koyan fenomenolojinin kurucusu Edmund Husserl ve “fenomen-numen” ikiciliğini tamamen reddeden eleştirel idealist Immanuel Kant çerçevesinde, düşünce tarihindeki farklı idealizm türlerini gözlemleriz. Mahito karakteri aracılığıyla The Boy and the Heron’a baktığımızda, (tıpkı Sartre’nin felsefe tarihinde izlediği yolda olduğu gibi) “kendinde-varlık”ın “kendi için varlık”a göre önceliği ve bilincin kendine ait hiçbir içeriğinin bulunmaması gibi savlarla ve neredeyse tersine bir yönelimle, bir “bilinç idealizmi”ni benimsemiş olduğunu görüyoruz.

İyi Seyirler Dilerim

EFE TEKSOY

 

Kaynakça

https://www.imdb.com/

BARTHES, Roland. Göstergebilimsel Serüven, çev. Mehmet Rifat-Sema Rifat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2018

Colin Odell, Michelle Le Blanc, Stüdyo Ghibli: Hayao Miyazaki ve Isao Takahata Filmleri, çev. Barış Baysal, İstanbul: Kalkedon Yayınları, 2011

GOFFMAN, Erving. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, çev. Barış Cezar, İstanbul: Metis yayınları, 2020

HAN, Byung-Chul, Eğlencenin İyisi: Batı Sanatında Ciddi/Eğlenceli İkiliği, çev. Haluk Barışcan, İstanbul: Metis Yayınları, 2023

SKINNER, B.F. (1974). About Behaviorism. New York: Knopf.

SARTRE, Jean-Paul. Varlık ve Hiçlik: Fenomenolojik Ontoloji Denemesi, çev. Turhan Ilgaz, Gaye Ç. Eksen, İstanbul: İthaki Yayınları, 2011.

SARTRE, Jean-Paul. Varoluşçuluk, çev.Asım Bezirci, İstanbul: Say Yayınları, 1985.

SARTRE, Jean-Paul. Ego’nun Aşkınlığı: fenomenolojik bir betimlemenin taslağı, çev. Serdar Rifat Kırkoğlu, İstanbul: Hil yayınları, 2018

THE WILD ROBOT, A SCIENCE FICTION AND SURVIVAL ANIMATION

 

THE MOST IMPRESSIVE ANIMATION OF THE YEAR

The Wild Robot, which premiered at the Toronto International Film Festival on September 8, 2024, is based on the book series of the same name by American author Peter Brown. Produced by DreamWorks Animation and distributed by Universal Pictures, it is a science fiction and survival film. The Wild Robot; It offers a warm-hearted story that will affect the audience emotionally. It tells the story of a robot named Rose, who finds herself on a deserted island in the wild as a result of a mistake, and who struggle to survive by adapting to the wild nature and the creatures there. Over time, it has to develop feelings of love and empathy. Rose, who lends a hand to creatures in need in the forest, is forced to mother a gosling without organic feelings of love and empathy. But over time, we see that artificial intelligence can develop these emotions and interact magnificently with living things.

POST-HUMANISM AGE

When we look at the subtext of the animation, it brings us to the discussions of transhumanism and post-humanism.  French philosopher Michel Serres’ philosophy of hominescence describes the future of man as adolescence, a transition from childhood to adulthood. It indicates that humanity is in a state of growth and constant change, on the verge of something somewhat unpredictable. In this unpredictability, we also see interaction with artificial intelligence (thanks to The Wild Robot animation). The name of The Wild Robot, which is taking firm steps towards becoming the best animation of the year, has already started to take part in Oscar discussions.

Stars; Lupita Nyong’o, Pedro Pascal, Kit Connor,  Stephanie Hsu, Matt Berry, Ving Rhames, Mark Hamill, Catherine O’Hara, Alexandra Novelle, Raphael Alejandro and Bill Nighy.

BEHIND THE SCENES

-The main processor the robots use is designated Alpha – 113. A reference to the room, A113, at the California Institute of the Arts used by graphic design and character animation students, it’s also the room where writer/director Chris Sanders, and head of story Heidi Jo Gilbert studied at CalArts.

-The Robot’s name is “Rozzum”, shortened to “Rozz”. The author of the book the movie is based on, Peter Brown, has written that this is a nod to the 1920 science fiction stage play “Rossum’s Universal Robots”, written by Czech writer Karel Capek. Capek and his brother Josef Capek introduced the word “robot” into the English language (and into science fiction). The word is drawn from the Slavic root, “robot”, meaning “labour”. The play was also the first use of the word to denote a mechanical humanoid.

-Near the end of the movie where the bear tells the fox that he will be chasing him again tomorrow is a joke that Richard Pryor made in his standup comedy special Wanted: Live in Concert.

-Lupita Nyong’o’s first time voice acting in a feature length film that’s fully animated.

THE WILD ROBOT

The Wild Robot, an adventure, science fiction and drama genre that you can watch with your family, is an animation that will make you laugh and deeply affect you emotionally.

EFE TEKSOY

 

REFERENCES AND SOURCES

SERRES, Michel, Hominescence (insanlanma), İlhan Burak Tüzün, translate, Izmir: Livera yayınevi press, 2024

SERRES, Michel, Hominescence, Bloomsbury Academic- Bloomsbury Publishing, 13 Jun 2019

BİR BİLİM KURGU VE HAYATTA KALMA ANİMASYONU, “THE WILD ROBOT”

YILIN EN ETKİLEYİCİ ANİMASYONU

Prömiyerini 8 Eylül 2024’te Toronto Uluslararası Film Festivali’nde yapan The Wild Robot, Amerikalı yazar Peter Brown‘ın aynı adlı kitap serisine dayanıyor. DreamWorks Animation tarafından üretilen ve Universal Pictures tarafından dağıtılan bu yapım, bir bilim kurgu ve hayatta kalma filmidir. The Wild Robot; izleyiciyi duygusal yönden etkisi altına alacak, sıcakkanlı bir hikaye sunuyor. Bir hata sonucu kendisini vahşi doğada ıssız bir adada bulan Rose adlı robotun, kendisini vahşi doğaya ve buradaki canlılara ayak uydurarak hayatta kalma mücadelesini anlatıyor. Zamanla sevgi ve empati duygularını geliştirmek zorunda kalıyor. Ormanda, yardıma muhtaç canlılara el uzatan Rose, organik sevgi ve empati duyguları olmadan bir kaz yavrusuna annelik yapmak zorunda kalıyor. Fakat zamanla, yapay zekanın bu duyguları geliştirebildiğini ve canlılarla muhteşem bir etkileşime girdiğini görüyoruz.

POST-HUMANIZM ÇAĞI

Animasyonun alt metnine baktığımızda, bizleri transhümanizm ve post-hümanizm tartışmalarına getiriyor.  Fransız filozof Michel Serres’in İnsanlanma (hominescence) felsefesi, insanın geleceğini bir erginlenme (adolescence) olarak, çocukluktan yetişkinliğe bir geçiş olarak betimler. İnsanlığın büyüme ve sürekli bir değişim halinde bir nevi öngörülemez bir şeyin eşiğinde olduğunu belirtir. Bu öngörülemezlik içerisinde, yapay zeka ile etkileşimin de olduğunu (The Wild Robot animasyonu sayesinde) görmekteyiz. Yılın en iyi animasyonu olma yolunda emin adımlarla giden The Wild Robot’un adı, şimdiden Oscar tartışmalarında yer almaya başladı.

Orijinal seslendirme kadrosunda; Lupita Nyong’o, Pedro Pascal, Kit Connor,  Stephanie Hsu, Matt Berry, Ving Rhames, Mark Hamill, Catherine O’Hara, Alexandra Novelle, Raphael Alejandro ve Bill Nighy yer alıyor.

KAMERA ARKASI VE BİLİNMEYENLER

-Robotların kullandığı ana işlemcinin adı Alpha-113. Grafik tasarım ve karakter animasyonu öğrencilerinin kullandığı California Sanat Enstitüsü’ndeki A113 odasına bir gönderme olarak, aynı zamanda yazar/yönetmen Chris Sanders ve hikâye sorumlusu Heidi Jo Gilbert‘in CalArts’ta eğitim gördüğü odadır.

-Robot’un adı; “Rozzum”dur ve “Rozz” olarak kısaltılmıştır. Filmin dayandığı kitabın yazarı Peter Brown , bunun Çek yazar Karel Capek tarafından yazılan 1920 bilimkurgu tiyatro oyunu “Rossum’s Universal Robots”a bir gönderme olduğunu yazmıştır. Capek ve kardeşi Josef Capek, “robot” kelimesini İngilizce’ye (ve bilimkurguya) soktular. Kelime, “emek” anlamına gelen Slav kökü “robot”tan türetilmiştir. Oyun ayrıca, mekanik bir insanı belirtmek için kelimenin ilk kullanımıydı.

-Filmin sonlarına doğru ayının tilkiye yarın yine onu kovalayacağını söylediği sahne, Richard Pryor’ın Wanted: Live in Concert adlı stand-up komedi şovunda yaptığı bir şakadır.

-Oyuncu Lupita Nyong’o, tamamen animasyon olan uzun metrajlı bir filmde ilk kez seslendirme yaptı.

THE WILD ROBOT

Ailecek izleyebileceğiniz macera, bilim kurgu ve dram türündeki The Wild Robot, sizleri hem güldürecek hem de duygusal olarak derinden etkileyecek bir animasyon.

İyi Seyirler Dilerim

EFE TEKSOY

 

Kaynakça

SERRES, Michel, İnsanlanma (hominescence), Çev. İlhan Burak Tüzün, İzmir: Livera yayınevi, 2024

SERRES, Michel, Hominescence, Bloomsbury Academic- Bloomsbury Publishing, 13 Jun 2019